شخصیت‏ها و نخبگانى بسیار، در پدید آمدن صهیونیسم نقش داشته‏اند . در ذیل به نام برخى از شخصیت‏هاى سیاسى که در این زمینه سهم بیش‏ترى از دیگران داشته‏اند و نیز عمده فعالیت آن‏ها اشاره شده است:

1 . تئودور هرتصل: وى که بنیان‏گذار سازمان جهانى صهیونیسم و پدر صهیونیسم به شمار مى‏رود، در بوداپست مجارستان به دنیا آمد. هرتصل در هجده سالگى به وین رفت و به تحصیل حقوق پرداخت . وى پس از پایان تحصیلات، به جاى کار وکالت، پا به دنیاى ادبیات و مطبوعات گذارد .

در این دوره، او به تاثیر از موج تازه یهودستیزى در روسیه، لهستان و برخى از کشورهاى اروپایى به این نتیجه رسید که تنها راه حل پایان یافتن یهودآزارى، گردآوردن یهودیان جهان در یک سرزمین است . هرتصل، این نظریه را در کتاب دولت‏یهود (چاپ 1275 ش/1896 م)، که در اصل نامه‏اى به خاندان روچیلدهاست، ⁽¹⁾ مطرح ساخت و یک سال بعد، نخستین کنگره جهانى صهیونیسم را در شهر بال سوئیس تشکیل داد ⁽²⁾ که هدف آن، ایجاد موطنى براى یهودیان در فلسطین بود، ⁽³⁾ در حالى که خود او به یهودیت ایمان نداشت، به شعایر مذهبى بى‏اعتنا بود، زبان عبرى نمى‏دانست و به فرهنگ غربى خویش ⁽⁴⁾ مباهات مى‏کرد . ⁽⁵⁾

2 . بارون ادموند روچیلد: ⁽⁶⁾  او مشهور به "پدر اسکان یهودیان در فلسطین" است .

 این عنوان، به پاس تلاش مستمر وى در خرید زمین و املاک اعراب فلسطینى و هزینه کردن یک میلیون و شش‏صد هزار لیره استرلینگ براى احداث دهکده‏هاى مهاجرنشین در فلسطین، به او داده شد .

 ادموند روچیلد به خانواده‏اى ثروتمند و یهودى‏الاصل تعلق داشت که از راه صرافى و بانک‏دارى به ثروتى افسانه‏اى دست‏یافت . از این‏رو، اعضاى خانواده روچیلدها به سلاطین مالى مشهورند . این خانواده ثروتمند، به پاس خدمات مالى‏شان به دولت اتریش، از سوى آن دولت ‏به لقب بارون ⁽⁷⁾ مفتخر شدند .

سهم ادموند روچیلد در شکل‏گیرى اسرائیل نیز بسیار است . خود او در این‏باره اعتراف مى‏کند «بدون من صهیونیست‏ها هیچ‏کارى‏نمى‏توانستند انجام دهند .» ⁽⁸⁾ دولت اسرائیل نیز به منظور قدردانى از خدمات وى، نام او را بر یکى از بلوارهاى تل‏آویو ⁽⁹⁾ نهاده است . ⁽¹⁰⁾

3 . حیم وایزمن: وى برجسته‏ترین رهبر صهیونیستى پس از هرتصل است . خدمات او به نیروى دریایى بریتانیا ⁽¹¹⁾ ، زمینه را براى پذیرش نظریه‏هایش درباره لزوم تاسیس یک دولت‏یهودى در فلسطین، نزد مقام‏هاى انگلیسى و نیز براى صدور اعلامیه بالفور، فراهم آورد .

وى پس از هرتصل، به رهبرى سازمان جهانى صهیونیسم و سپس به ریاست آژانس یهود ⁽¹²⁾ در فلسطین و سرانجام به ریاست جمهورى اسرائیل (اولین رئیس‏جمهور اسرائیل) برگزیده شد . ⁽¹³⁾

4 . لرد ارل شافتسبرى هفتم: وى یکى از برجسته‏ترین رجال سیاسى بریتانیا و نیز برادر همسر پالمرستون، نخست‏وزیر اسبق انگلیس بود .

وى ریاست صندوق کشف فلسطین را بر عهده داشت و به پیشنهاد او نخستین کنسول‏گرى انگلیس در بیت‏المقدس تاسیس شد .

شافتسبرى بر پایه این استدلال که هر ملت‏ باید داراى وطن باشد و سرزمین کهن از آن ملت کهن است، مشوّق نظرى و عملى مهاجرت یهودیان به فلسطین گردید . ⁽¹⁴⁾

5 . بنجامین دیزرائیلى: این سیاستمدار و نویسنده یهودى‏الاصل انگلیسى در 1216 ش/1837 م به عضویت پارلمان و سپس به رهبرى مجلس عوام و حزب محافظه‏کار انگلیس درآمد و آن‏گاه به نخست‏وزیرى رسید .

دیرزائیلى، بار دومى که به نخست‏وزیرى بریتانیا رسید، ورود یهودیان به پارلمان آن کشور، در کسوت نمایندگى را قانونى ساخت و مهم‏تر از آن، به ابتکار شخصى، سهام ترعه (کانال) سوئز ⁽¹⁵⁾ را پس از اخذ و دریافت وام چهار میلیون لیره‏اى از بارون ادموند روچیلد، از خدیو مصر خرید و آن را در اختیار دولت انگلیس قرار داد و بدین‏سان، سلطه انگلیس را بر مصر، فلسطین و صحراى سینا فراهم کرد .

چهل سال بعد، دولت ‏بریتانیا به پاس قدردانى از زحمات او و دیگر صهیونیست‏ها، فلسطین را به عنوان سرزمین یهودیان در نظر گرفت . بنابراین، تاثیر دیزرائیلى در شکل‏گیرى دولت‏ یهود غیرمستقیم، ولى اساسى بود . ⁽¹⁶⁾

وى از اولین کسانى است که در اواسط قرن دوازدهم شمسى/ نوزدهم میلادى با خرید زمین در فلسطین، سنگ بناى دولت غاصب و اشغالگر اسرائیل را گذارد . و همچنین، با در اختیار داشتن سازمان عظیم خبرى رویتر، بیش ‏از هر یهودى دیگر به ‏شکل‏دهى صهیونیسم کمک کرد . ⁽¹⁷⁾

( ادامه دارد ... )

این قصه سر دراز دارد...

پی نوشت ها:

1- (Rothschil) Rotschil یک خانواده ثروتمند یهودى است که یکى از اعضاى آن سهمى ویژه در شکل‏گیرى صهیونیسم داشته است .

2- The Bale Declaration Conferenc

3- او در این زمان گفت: "امروز بنیان دولت‏یهود را گذاردم . " ر . ک . به: حمید احمدى، پیشین، ص 37

4- هرتصل نقش ممتازى در حیات مجدد یهودیان داشت . از این‏رو، به وى لقب موسى جدید داده‏اند . ر . ک . به: یورى ایوانف، پیشین، ص 83

5- غلامرضا على‏بابایى، پیشین، ج 1، ص 49، ج 2، ص 414، ج 3، ص 313/عبدالوهاب المسیرى، پیشین، ص 63 و 55، 52

6- Edmond Rothschild (Rotschild)

7- بارون (Baron) یکى از القاب سابق اشراف و نجبا در اروپا بود . ر . ک . به: حسن عمید، فرهنگ فارسى عمید، ج 1، چاپ 1364، ص 296

8- اسرائیلى‏ها اعتراف کرده‏اند که اگر کمک بارون ادموند روچیلد از پاریس نبود، مهاجرت یهودیان امکان‏پذیر نبود . ر . ک . به: حمید احمدى، پیشین، ص 26

9- پایتخت رژیم اشغال‏گر قدس .

10- روچیلدها، ترجمه رضا سندگل و منیژه اسلامبول‏چى، ص 94/غلامرضا على‏بابایى، پیشین، ج 3، ص 149/حمید احمدى، پیشین، ص 26

11- وایزمن استاد شیمى دانشگاه منچستر انگلیس در 1915 م/1294 ش ماده استون ( Asetone) را کشف کرد . این ماده در ساخت‏سلاح‏هاى جنگى با قدرت انفجارى بالا به کار مى‏رود . ر . ک . به: حمید احمدى، پیشین، ص 156

12- این آژانس در 1308 ش/1292 م به وسیله صهیونیست‏ها براى تسهیل مهاجرت، جذب و اسکان یهودیان در فلسطین تشکیل شد .

13- حمید احمدى، پیشین، ص 84 و 28/غلامرضا على‏بابایى، پیشین، ج 3، ص 319

14- عبدالوهاب المسیرى، پیشین، ص 12- 8

15- کانال سوئز براى انگلیس بسیار حیاتى بود . هربرت سموئل، یکى از صهیونیست‏هاى معروف در این‏باره مى‏گوید: «نزدیک شدن یک نیروى اروپایى به کانال سوئز خطر جدى براى طرح‏هاى مهم دولت‏بریتانیا بود .» ر . ک . به: حکم دروزه، پرونده فلسطین، ترجمه کریم زمانى، ص 20

16- سپاه پاسداران انقلاب اسلامى، جهان زیر سلطه صهیونیزم، ص‏141/على‏اکبر دهخدا، لغت‏نامه دهخدا، ج 7، ص 10023  17- ابراهیم تیمورى، عصر بى‏خبرى یا تاریخ امتیازات ایران، ص 101- 97

17 ـ ابراهیم تیمورى، عصر بى‏خبرى یا تاریخ امتیازات ایران، ص 101- 97